![](/media/lib/575/n-majowienaczyna-83f3bb57d8ac93b45372adf6774118a0.jpg)
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
![](/media/lib/85/czaszka-i-wglebienie-421ce49b72786e00480f5e3bac981a20.jpg)
Najstarszy dowód na międzyludzką agresję?
22 listopada 2011, 12:12Archeolodzy badający czaszkę znaną jako Maba Man w Chinach znaleźli najstarszy prawdopodobnie znany nam dowód na agresję pomiędzy ludźmi. Czaszka, której wiek oceniono na 126 000 lat, nosi ślady prawdopodobnego ciosu
![Kasjopeja A](/media/lib/187/n-nebula-mglawica-supernowa-kasjopeja-a-db0847d4885ba5526d3fc7148bf8fb23.jpg)
Udowodnili, że supernowe Ia powstają na dwa różne sposoby
18 sierpnia 2017, 11:56Supernowe typu Ia świecą tak stałym blaskiem, że są w astronomii wykorzystywane jako tzw. świece standardowe, odnośniki służące do pomiarów odległości we wszechświecie. Jednak najnowsze odkrycie sugeruje, że mogą one powstawać w ramach dwóch różnych procesów i wcale nie muszą być dobrymi świecami standardowymi.
![](/media/lib/407/n-dlugidom-11195a20d76b0095afc0f0140b47d320.jpg)
Wielki, stary i bogaty – wykopaliska z epoki wikingów rzucają światło na początki osadnictwa na Islandii
18 czerwca 2020, 10:21Przeprowadzone na wschodzie Islandii wykopaliska z epoki wikingów pokazują, że historia zasiedlenia wyspy była bardziej złożona niż uważamy. Na stanowisku Stöð w fjordzie Stöðvarfjörður znaleziono ślady sezonowego osadnictwa, bogatych długich domów i polowania na na morsy. A wszystko to na dziesięciolecia przed rokiem 874, który jest uznawany za datę założenia pierwszej stałej osady na wyspie.
![](/media/lib/494/n-czaszka-76c7a9fc9c7d13f5c08985b38e36d8be.jpg)
Najstarsza znana operacja ucha miała miejsce w epoce kamienia
7 marca 2022, 17:43Na pochodzącej sprzed 5300 lat czaszce kobiety znaleziono najstarsze znane nam dowody na przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego ucha. Czaszka pochodząca z dolmenu „El Pendón” została znaleziona w 2018 roku. Zmarłą była kobieta w wieku 35–50 lat.
Aztekowie zjedli Hiszpanów
25 sierpnia 2006, 14:16Najnowsze badania archeologiczne wykazały, że Aztekowie pochwycili, złożyli w ofierze i zjedli kilkaset osób, które wędrowały po ich imperium razem z hiszpańskimi konkwistadorami.
![](/media/lib/199/n-cesarka-2afa7ee785c3637eb27acf8f21715ca9.jpg)
Cesarskie cięcie wywołuje zmiany epigenetyczne
4 lipca 2014, 10:32Z badań przeprowadzonych przez naukowców ze szwedzkiego Karolinska Institutet wynika, iż sposób porodu może pozostawiać po sobie ślady w komórkach macierzystych dziecka. To z kolei może wyjaśniać, dlaczego osoby urodzone przez cesarskie cięcie częściej zapadają na choroby autoimmunologiczne
![](/media/lib/321/n-piwochleb-70eeb3f82e1384fc8e87d78da7f8708e.jpg)
Udomowiliśmy zboża, by produkować piwo?
13 września 2018, 10:17Odkrycie zespołu prowadzonego przez Li Liu, profesor archeologii Chin z Uniwersytetu Stanforda, może na nowo rozgrzać spór o to, co było pierwsze: chleb czy piwo? W jaskini znajdującej się na terenie Izraela naukowcy znaleźli ślady związane z produkcją piwa. Są one o tysiące lat starsze od dowodów na uprawę zbóż na Bliskim Wschodzie
![](/media/lib/444/n-amfora-b711c46ba1b61537d0f48aa53be3a59c.jpg)
Na średniowiecznej Sycylii muzułmanie produkowali wino
24 lutego 2021, 12:22Naukowcy z brytyjskiego University of York informują, że w sycylijskich amforach z IX-XI wieku znaleźli związki chemiczne pochodzące w winogron, co wyraźnie wskazuje na miejscową produkcję wina. Odkrycie jest o tyle interesujące, że we wspomnianym okresie Sycylia była zajęta przez muzułmanów.
![](/media/lib/537/n-skalaslonia-98ff4826858080dfe893cb250023df82.jpg)
Szczątki olbrzymich słoni sugerują, że neandertalczycy żyli w większych grupach niż się przypuszcza
3 lutego 2023, 10:47Po zbadaniu szczątków słoni sprzed 125 000 lat naukowcy z Uniwersytetu Johannesa Gutenberga z Moguncji i Uniwersytetu w Lejdzie doszli do wniosku, że neandertalczycy musieli żyć w większych grupach, niż się powszechnie uważa. Szczątki około 70 zwierząt zostały odkryte z latach 80. w pobliżu Halle w wielkiej odkrywce górniczej, zamienionej obecnie w sztuczne jezioro. Należą one do gatunku Palaeoloxodon antiquus, największego zwierzęcia lądowego plejstocenu